Docentprofessionalisering gehackt: Samen bouwen aan een informatievaardige toekomst

Docentprofessionalisering gehackt: Samen bouwen aan een informatievaardige toekomst

“We leven in een wereld waarin je overspoeld wordt door informatie. Stel je voor dat alle studenten met een solide set info de arbeidsmarkt betreden. Hoe mooi zou dat zijn?”

Deze pitch was een van de inspirerende momenten tijdens de hackathon over docentprofessionalisering. Want voor informatievaardige studenten heb je informatievaardige docenten nodig. Maar hoe krijg je docenten mee? Om dat te onderzoeken, kwamen informatiespecialisten en andere onderwijsprofessionals op 2 oktober bijeen in een prachtig archief vol heel bijzondere informatie, Mediamuseum Beeld & Geluid.

We startten de dag met een voorstelronde aan de hand van beeld- en geluidsfragmenten. Diverse kinderfavorieten zoals Telekids, Kunt u me de weg naar Hamelen vertellen en iconische muzikanten zoals Nick Cave kwamen voorbij. Het leverde niet alleen veel herkenning en gelach op, maar liet ook zien welke expertises de deelnemers in huis hadden. Na deze ronde inspireerden verschillende collega’s ons met hun aanpak van docentprofessionalisering – van expeditie ‘Google-son‘ tot zorgen dat je betrokken bent bij studiedagen. Deze verhalen waren zowel leerzaam als vermakelijk. Na deze pitches probeerden we onder leiding van Dorien Mulukom ons voor te stellen hoe de toekomst eruit zou zien: hoe ziet het informatievaardighedenlandschap eruit? Hoe lopen docenten en studenten rond op de campus? Stel je eens voor: welke rol spelen wij hierin met behulp van docentprofessionalisering? Tijd om aan de slag te gaan!

Om de groepsindeling te bepalen, moesten we een Napoleon-snoepje uit een grabbelton trekken. Deze klassieke zuurtjes zorgden voor wat extra humor en nostalgie tijdens de indeling. Groene Napoleons gingen mee met Henrike, witte met Johanna, en de roze zelfbenoemde keizers mochten mee met Dorien. Mijn groepje, onder leiding van Henrike, begon met het opschrijven van allerlei woorden die bij ons opkwamen met betrekking tot de toekomst en docentprofessionalisering. Al snel lagen er overal papiertjes en woorden op tafel, variërend van “enthousiasme” tot “AI-geletterdheid”. We warmden op en kwamen goed op gang. Daarna probeerden we als team deze woorden te sorteren. We kwamen uit op diverse categorieën: de vorm van docentprofessionalisering, het doel, de leerlijn en inhoud, en toekomstbeelden. Het werd ons al snel duidelijk dat de vorm enthousiasmerend en activerend moest zijn.

Waar we uiteindelijk het meest enthousiast van werden, was het idee om een game te ontwikkelen: een soort escaperoom voor docenten. Hierbij dachten we als onderwerp aan de overlap tussen informatiegeletterdheid en AI-geletterdheid. Met puzzels, opdrachten en samenwerkingsuitdagingen zouden docenten niet alleen leren over AI-geletterdheid, maar ook ervaren hoe ze studenten kunnen betrekken. Het verhaal? Een wereld waarin een kwaadaardige techgigant de controle dreigt over te nemen, en docenten moeten uitzoeken welke AI-tools hen kunnen helpen en welke juist niet.

Voordat we verder konden met het uitwerken van ons idee, was het tijd voor lunch.

Na de lunch speelden we een Beeld & Geluid-quiz: konden we de tunes van verschillende televisieprogramma’s herkennen? Na deze opwarmer was het tijd om weer aan de slag te gaan. Terwijl wij ons focusten op het spelconcept, werkten de andere teams aan hun eigen ideeën. Het witte team richtte zich op organisatorische vraagstukken: wat heb je nodig om te starten met docentprofessionalisering binnen jouw instelling? Hun antwoord was het “DraAIboek”: een draaiboek dat je kunt aanpassen aan de specifieke behoeften van je instelling, altijd met de student centraal. Het roze team bedacht dat het vooral belangrijk was om docenten enthousiast te maken en te overtuigen van het belang van informatievaardigheden. Bijvoorbeeld, om studenten kritisch te laten omgaan met de grote hoeveelheid informatie die ze dagelijks tegenkomen, en om ze te leren betrouwbare bronnen te identificeren. Hun product werd een algemene elevator pitch die elke informatiespecialist kan gebruiken om docenten te overtuigen. Ze overwegen zelfs om de pitch om te zetten in een praatplaat.

Aan het eind van de dag presenteerden we drie verschillende prototypen die samen een mooie start vormen voor een toolkit voor docentprofessionalisering: een vorm, een manier om het gesprek aan te gaan, en een draaiboek om het op te zetten. De tools zijn nog niet af, maar ze zijn wel al een mooi breekijzer om aan de slag te gaan met docentprofessionalisering. Stel je eens voor dat alle docenten informatievaardig zijn!

Wil je ook aan de slag met docentprofessionalisering? Of wil je bijdragen aan het uitwerken van de hack-prototypes? Hou de website van de werkgroep Information literacy in de gaten!

Marie-Louise Goudeau (foto’s Monique Schoutsen)